Rượu ngô Bắc Hà

Rượu ngô Bắc Hà hay rượu ngô Bản Phố là một đặc sản đồ uống rất ngon của đồng bào người H’Mông và Dao ở Huyện Bắc Hà tỉnh Lào Cai. Rượu ngô Bắc Hà cùng với rượu táo mèo, rượu Sán Lùng đã tạo ra nét văn hóa cho địa phương nơi đây. Rượu ngô Bản Phố có vị thơm nồng mùi ngô và men Hồng Mi pha quện, màu rượu trong như nước suối. Khi mới uống, rượu ngô có độ rất cao. sau dịu dần. Rượu tạo cho ta một cảm giác mê muội và sảng khoái… cay nồng…êm dịu…

Bắc Hà, một huyện cao nguyên của tỉnh Lào Cai, nơi có khí hậu ôn đới. Nơi đây có khí hậu lạnh, cũng giống như bao huyện vùng cao của miền Bắc, Bắc Hà chỉ trồng được một vụ ngô trong năm. Sau khi thu hoạch ngô, người dân để ngô cả bắp, phơi qua nắng rồi cất lên gác hiên nhà. Ngô được trồng để nấu rượu ngô Bắc Hà là loại ngô nếp, có màu vàng óng. Ngô được trồng ở trên núi cao, nên bắp ngô rất chắc hạt, nhưng năng suốt thì không cao.

Loại men được dùng nấu rượu nơi đây là hạt của cây Hồng Mi, một loại cây giống như cây Kê. Hồng Mi được trồng thành từng ruộng ở nơi đây, để lấy hạt làm men rượu. Hạt Hồng Mi được phơi khô, xay thành bột, sau đó nắm thành từng bánh, đem phơi nắng và làm men để nấu rượu đặc sản này.

Nguồn nước nấu rượu ở đây không phải nước máy, chẳng phải nước mưa, mà là nước được lấy từ trong núi ra. Theo nhiều hộ có truyền thống nấu rượu từ lâu đời nay cho biết, thì nguồn nước ngon nhất để nấu rượu ngô Bản Phố là nơi có nguồn nước của suối Hang Dế chảy qua.

Rượu ngô ở nơi đây được nấu khá kỳ công. Từ khi bung ngô, ủ men, cho tới khi nấu rượu khoảng 7-8 ngày. Thông thường nấu một nồi rượu khoảng 60kg ngô, thì chỉ thu được 20-24 lít rượu ngô ngon tinh khiết (khoảng 40-45 độ).

Rượu Bắc Hà, rượu Bản Phố được đồng bào địu xuống chợ bán thành dãy vào cuối tuần. Cứ vào thứ 7 – chủ nhật, người dân đi chợ và khách du lịch thập phương đi chợ mua đồ và rượu, tạo thành một nét văn hóa đẹp của phiên chợ vùng cao nơi đây. Khi thời tiết vào đầu đông, khí hậu bắt đầu lạnh, ngồi nhâm nhi chén rượu ngô trong lòng thật ấm áp.

Nhận thấy tiềm năng kinh tế và du lịch của rượu Bắc Hà đem lại. UBND tỉnh Lào Cai nói chung, huyện Bắc Hà nói riêng đã lập thành Hợp Tác Xã nấu rượu ngô Bản Phố. Cứ tới cuối tuần, ở Bản Phố nhà nhà nấu rượu, cho du khách trực tiếp xem và mua rượu. Rượu ngô Bắc Hà – rượu ngô Bản Phố sẽ là món quà ý nghĩa cho mỗi du khách khi đến với vùng đất nơi đây.